Իմ սիրելի թռչունը

Ֆոտոպատումը`այստեղ։

Կոմիտասյան երգերի հակաբացիլները

Գարիկ Մելիքյան

 

Կոմիտաս.Սար-սար

Կոմիտասյան երգերի տեքստեր

Արև, արև, եկ, եկ

Արև-արև եկ, եկ,

Զիզի քարին վեր եկ,

Սև-սև ամպեր հեռացեք,

Արևին ճամփա բացեք:

Թողեք նա գա մեզ մոտ՝

Նրա լույսին ենք կարոտ.

Կարմիր արև եկ, եկ,

Զիզի քարին վեր եկ:

Արևն հաղթեց ամպերին,

Շողքը գցեց սարերին,

Զիզի քարը տես-տես

Պսպղում է ոսկու պես:

Կարմիր արև եկ, եկ,

Զիզի քարին վեր եկ:

Ձիուկ

Տրո՛փ, տրո՛փ, տրո՛փ,

Վազե՛, ձիո՛ւկ, հո՛պ,

Քարեն վեր,

Դարեն վեր,

Սիրուն ձիուկ,

Դեպի լեռ.

Տրո՛փ, տրո՛փ, տրո՛փ,

Հո՛պ, հո՛պ, հո՛պ:

Տրո՛փ, տրո՛փ, տրո՛փ,

Հո՛պ, հո՛պ, հո՛պ:

Թա՛փ, թա՛փ, թա՛փ,

Գետեն անցիր ափ,

Մի՛ վազեր,

Մի՛ կոտրեր,

Կարմիր ձիուկ,

Իմ ոտներ.

Թա՛փ, թա՛փ, թա՛փ,

Ա՛փ, ա՛փ, ա՛փ:

Թա՛փ, թա՛փ, թա՛փ,

Ա՛փ, ա՛փ, ա՛փ:

Պռո՛ւ, պռո՛ւ, պռո՛ւ,

Այժմ կեցիր դու,

Ու արի,

Կեր գարի,

Գիրո՛ւկ ձիուկ

Քաջարի.

Պռո՛ւ, պռո՛ւ, պռո՛ւ,

Դո՛ւ, դո՛ւ, դո՛ւ:

Պռո՛ւ, պռո՛ւ, պռո՛ւ,

Դո՛ւ, դո՛ւ, դո՛ւ:

Այբ, բեն, գիմ

Այբ, բեն, գիմ,
Դա, եչ, զա,
Այբ, բեն, գիմ,
Դա, եչ, զա,
Դա, եչ, զա:

Է, ըթ, թո,
Ժե, ինի, լյուն,
Է, ըթ, թո,
Ժե, ինի, լյուն,
Ժե, ինի, լյուն:

Խե, ծա, կե,
Հո, ձա, ղատ,
Խե, ծա, կե,
Հո, ձա, ղատ,
Հո, ձա, ղատ:

Ճե, մեն, յի/հի/,
Նու, շա, ո,
Ճե, մեն, յի/հի/,
Նու, շա, ո,
Նու, շա, ո:

Չա, պե, ջե,
Ռա, սե, վեվ,
Չա, պե, ջե,
Ռա, սե, վեվ,
Ռա, սե, վեվ:

Տյուն, րե, ցո,
Վյուն, փյուր, քե,
Տյուն, րե, ցո,
Վյուն, փյուր, քե,
Վյուն, փյուր, քե:

Եվ, օ, ֆե:

Կաքավիկ

Արև բացվեց թուխ ամպերեն,

Կաքավ թըռավ կանաչ սարեն,

Կանաչ սարեն` սարի ծերեն,

Բարև բերավ ծաղիկներեն:

Սիրունիկ, սիրունիկ,

Սիրունիկ, նախշուն կաքավիկ:

Սիրունիկ, սիրունիկ,

Սիրունիկ, նախշուն կաքավիկ:

Քո բուն հյուսած ծաղիկներով

Շուշան նարգիզ նունուֆարով,

Քո տեղ լըցված ցող ու շաղով,

Քընես-կելնես երգ ու տաղով:

Սիրունիկ, սիրունիկ,

Սիրունիկ, նախշուն կաքավիկ:

Սիրունիկ, սիրունիկ,

Սիրունիկ, նախշուն կաքավիկ:

Դան, դան

Դա՜ն, դա՜ն, դանեդա՜ն,

Ձի հավ մը կեր, կոլոտ էր,

Դա՜ն, դա՜ն, դանեդա՜ն,

Փողցեփողոց ման կու գեր,

Դա՜ն, դա՜ն, դանեդա՜ն,

Ինչ որ գտներ՝ կուլ կու տեր,

Դա՜ն, դա՜ն, դանեդա՜ն:

Պուտուկ փլավ էփեցի,

Դա՜ն, դա՜ն, դանեդա՜ն,

Կոլոտ հավուն կերցուցի:

Կոլոտ հավուն կերցուցի:

Եղնիկ

-Եղնի՛կ, դու ո՞ր սարն ես արծել:

-Ասիս-Մասիս սարն եմ արծել:

-Եղնի՛կ, դու ո՞ր ջուրն ես խմել:

-Սառն աղբյուրի ջուրն եմ խմել:

-Եղնի՛կ, դու ո՞ր սարն ես քնել:

-Հայոց Անի սարն եմ քնել:

-Եղնի՛կ, դու ո՞ր ծառն ես քերվել:

-Ծառ խընկենի ծառն եմ քերվել:

Սար, սար

Սար, սար,

Ես սարերի ծաղիկն եմ,

Ջա՜ն, ջա՜ն,

Ես Լևոնի քուրիկն եմ:

Սար, սար,

Ժամի դըռնեն դուրս  ելա,

Ջա՜ն, ջա՜ն,

Արևի պես լուս էլա:

Սար, սար,

Էն սարին սար չեմ ասի,

Ջա՜ն, ջա՜ն,

Վատ տըղին լավ չեմ ասի:

Սար, սար,

Հաց եմ թըխել փըրփըրի,

Ջա՜ն, ջա՜ն,

Վատ խոսողը քըրքըրի:

Սար, սար,

Ես սարերի ծաղիկն եմ,

Ջա՜ն, ջա՜ն,

Ես Լևոնի քուրիկն եմ:

Կոտ ու կես

Կոտ ու կես կորեկ ունեմ ցանելու համար,

Ճընճղուկներ թըռան էկան ուտելու համար,

Կըռացա քար վեր առա զարկելու համար:

Այ ճընճղուկիկ,

Կարմիր տոտիկ,

Սիպտակ փորիկ,

Ուտեն կըտիկ,

Խըմեն ջըրիկ,

Առվի եզրիկ,

Պըստիկ-մըստիկ,

Փախչեն, էրթան

Ման գալու համար:

Փախչեն, էրթան

Ման գալու համար:

Թըռան, գացին բերդի տանիս գանգըտելու համար,

Ղասաբներ ժողվան եկան դեղմաշկի համար,

Երեցներ ժողվան եկան օրհնելու համար:

Այ ճընճղուկիկ,

Կարմիր տոտիկ,

Սիպտակ փորիկ,

Ուտեն կըտիկ,

Խըմեն ջըրիկ,

Առվի եզրիկ,

Պըստիկ-մըստիկ,

Փախչեն, էրթան

Ման գալու համար:

Փախչեն, էրթան

Ման գալու համար:

Կոմիտասյան օրեր

Նպատակը՝  սովորողներին ծանոթացնել  Կոմիտասի ստեղծագործություններին, ձևավորել սեր ազգային երաժշտության հանդեպ, տարբեր գործունեություններով տարածել կոմիտասյան երգն ու երաժշտությունը:

Տևողությունը՝ սեպտեմբերի 27-հոկտեմբերի 18

Խնդիրները՝

• Վերհիշել սովորած երգերը, պարերգերը՝ Կաքավիկ, Ձիուկ, Հոյ Նազան, Սոնա Յար, այբ-բեն-գիմ, Լորիկ, Եղնիկ
• Կարդալ, հասկանալ, բերանացի անել նոր երգերի խոսքերը. Կռունկ ծափ տուր ու թռի, Սար-սար, Հոպ, թռի
• Կարդալ, լսել Կոմիտասի մասին
• Ունկնդրել երաժշտություն՝  6 պար, 7 երգ
• Նկարել երաժշտության ներքո
• «Բարձունքի նվաճում» ճամփորդության ընթացքում տարածել Կոմիտաս
• Այցելել Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտ

 

Երգերի խոսքեր, կատարումներ

Ստեղծագործություններ՝ Ձայնադարան